SGK Başkanı Kaya’dan Tartışmalı Açıklama: “Düşük Maaşın Nedeni Emeklilerin Uzun Yaşaması”
Ankara – RDGUNDEM – Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Raci Kaya, emekli maaşlarının düşük olmasının temel nedenini “emeklilerin eskisine göre daha uzun yaşaması” olarak açıkladı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda vergi paketi görüşmeleri sırasında milletvekillerine hitap eden Kaya, yaş ortalamasındaki artışa ve emekli sayısındaki patlamaya dikkat çekerek çarpıcı bir “yaş hesabı” yaptı. “Eskiden 50 yaşında ölüyorduk, bugün 78’ine kadar aylık alıyorlar” sözleri, sosyal medyada ve muhalefet çevrelerinde büyük tepki topladı.
Kaya, SGK’nın mali yapısındaki bozulmayı, prim ödeme sürelerinin kısalığı ve nüfus yaşlanmasına bağladı. Konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “SGK’ya ödenen primlerin ortalama süresi 20 yıl. Almanya’da bu süre 45 yıl, AB ortalaması 40 yıl. Eskiden ‘mezarda emeklilik’ deniyordu çünkü 50-55 yaşta ölüyorduk. Bugün 78 yıl ortalamaya gelmişiz. EYT ile birlikte 2023 yılından beri emekli sayımız 3 milyon arttı.” Kaya, sistemin sürdürülebilirliği için istihdamın artması gerektiğini vurgularken, “10 yıl içerisinde 10 milyon insan istihdama girecek derken, nüfusumuz yaşlanıyor ve emekli sayımız daha hızlı artıyor” dedi. Türkiye’de emekli olma yaşının ortalama 48 olduğunu, AB’de ise 65 olduğunu belirten Kaya, bu farkın mali yükü ağırlaştırdığını savundu.
İşveren Yüküne Destek Vurgusu
Kaya, açıklamalarını işverenlere yönelik desteklerle de pekiştirdi. OECD ülkelerinde işverene yükün yüzde 22 olduğunu, Türkiye’de ise yüzde 22,75’e ulaştığını ifade eden Kaya, “Yüzde 5 destekle bu yükü 17,5’e düşürüyoruz. Ama AB ve Amerika’da bu yük destekle yüzde 17” dedi. Alman işçisi örneğini veren Kaya, “Alman işçisi et yiyebiliyor” diyerek gelir farkına işaret etti.
Muhalefetten Sert Tepki
SGK Başkanı’nın açıklamaları, komisyonda muhalefet milletvekillerini ayağa kaldırdı. CHP Milletvekili Tahsin Ocaklı, Kaya’nın Almanya mukayesesine sert tepki gösterdi: “Almanya’da bir saat çalışan işçi 12-13 euro alıyor. Marketten 15 euroya 1 kilogram et alabiliyor. Biz 1 kilogram et alabilmek için 1.5 gün çalışıyoruz. Mukayese edecekseniz bunları edin.” Ocaklı, Kaya’nın emeklilerin uzun yaşamını “suçlu” gibi göstermesini eleştirerek, asıl sorunun düşük prim oranları ve yetersiz istihdam politikaları olduğunu dile getirdi.
Uzmanlar, Kaya’nın sözlerini “emeklileri suçlayan bir yaklaşım” olarak nitelendiriyor. Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin 3 milyon yeni emekli yarattığı doğru olsa da, eleştirmenler SGK’nın gelir-gider dengesizliğinin siyasi tercihler ve vergi kaçakçılığından kaynaklandığını savunuyor. Türkiye’de ortalama prim ödeme süresi 20 yılken, emekli maaşı bağlanma sürecinin kısalığı, fonların erimesine yol açıyor.
– Ölüm Yaşı Ortalaması: Eskiden 50-55 | Bugün: 78
– Emekli Sayısı Artışı: 2023’ten beri +3 milyon EYT etkisiyle
SGK’nın bu yılki bütçe açığı, 500 milyar TL’yi aşmış durumda. Hükümet, vergi paketiyle prim teşviklerini artırmayı planlıyor, ancak emekliler zam taleplerini sürdürüyor. Kaya’nın açıklamaları, emeklilik reformu tartışmalarını alevlendirdi. RDGUNDEM olarak gelişmeleri takip ediyoruz.
Kaynak: TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Görüşmeleri, Sözcü Gazetesi
