Bu Kez Deprem Değil: Marmara Kıyıları İçin İklim Felaketi Uyarısı! 1,6 Milyon Kişi Tehlikede
Rdgündem.com Özel – Türkiye, beklenen Marmara depremiyle sarsılırken, bu kez iklim değişikliğinin kıyılara getirdiği tehditler gündeme oturdu. İstanbul Üniversitesi öncülüğünde gerçekleştirilen çarpıcı bir araştırma, Marmara Denizi kıyılarında yaşayan yaklaşık 1,6 milyon kişinin fırtına, kıyı erozyonu ve deniz seviyesinin yükselmesi nedeniyle yüksek risk altında olduğunu ortaya koydu. Uzmanlar, acil önlemler alınmazsa ekonomik çöküş ve sosyal krizlerin kaçınılmaz olacağını vurguluyor. Araştırma, 7 ili kapsıyor: İstanbul, Yalova, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Çanakkale ve Tekirdağ.
Araştırma Alarm Veriyor: Kıyıların Yüzde 60’ı Tehlike Altında
Marmara Denizi’nin kıyı şeridi, iklim değişikliğinin en kırılgan noktalarından biri olarak öne çıkıyor. Stanford Üniversitesi’nin Doğal Sermaye Projesi kapsamında geliştirilen “InVEST Kıyı Kırılganlık Modeli” kullanılarak yapılan analiz, bölgenin iklim risklerini ilk kez bu kadar detaylı bir şekilde haritaladı. Araştırma, Journal of Coastal Conservation dergisinde yayımlandı ve uluslararası bir ekip tarafından hazırlandı: İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Cem Gazioğlu, Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürcan Büyüksalih, Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi’nden Yochi Okta Andrawina ve Endonezya Diponegoro Üniversitesi’nden Prof. Dr. Helwis Liufandy.
Bulgulara göre, Marmara kıyılarının yüzde 60’ı orta risk, yüzde 12’si ise yüksek risk kategorisinde yer alıyor. Bu riskler arasında ani fırtınalar, hızlanan kıyı erozyonu, toprak kaybı ve deniz seviyesindeki yükselmeler başı çekiyor. Yüksek emisyon senaryoları devreye girerse, bu tehditler katlanarak artacak ve kıyı taşkınları gibi yeni felaketlere yol açacak.
En Tehlikeli Bölgeler Neresi? İllere Göre Risk Haritası
Araştırma, riskleri il bazında da inceleyerek en savunmasız noktaları belirledi. İşte 7 ildeki yüksek riskli nüfus oranları:
– Kocaeli: Yüzde 26,5 – Güney kıyıları en kritik bölge.
– Yalova: Yüzde 18,4 – Kuzey kesimleri erozyon tehdidi altında.
– Tekirdağ: Yüzde 16,6 – Kıyı şeridi genelinde yüksek tehlike.
– Bursa: Yüzde 18,2 – Gemlik Körfezi civarı ön planda.
– İstanbul: Yüzde 12,2 – Doğu kıyıları (özellikle Tuzla ve Pendik) en yüksek riskli alanlar.
– Çanakkale: Yüzde 11,1 – Güneybatı kıyıları hassas.
– Balıkesir: Yüzde 10,1 – Edremit Körfezi’nde yoğunlaşan tehditler.
Toplamda 1,6 milyon kişi doğrudan etkilenecek. Bu nüfus, yoğun nüfuslu kıyı şehirlerinde yaşayan aileleri, tarım arazilerini ve turizm tesislerini kapsıyor. Prof. Dr. Cem Gazioğlu, “Kıyılarımız, iklim değişikliği, deniz seviyesi yükselmesi, erozyon ve insan baskısı karşısında tamamen savunmasız hale geldi. Doğal kıyı habitatları neredeyse yok oldu,” diyerek durumu özetliyor.
Uzmanlar Ne Diyor? “Ekolojik Koruma Hayat Kurtarır”
Araştırmanın mimarları, felaketi önlemenin yolunu da işaret ediyor. Prof. Dr. Gürcan Büyüksalih, “Küresel bir sorun, yerel çözümlerle aşılabilir. Her kıyı kenti için özel uyum planları şart,” diyor. Önerilen önlemler arasında şunlar yer alıyor:
– Doğal Habitatların Korunması: Deniz çayırları, sulak alanlar ve kıyı ormanlarının rehabilitasyonu.
– Bütünleşik Kıyı Yönetimi: İnşaat yasağı, erozyon bariyerleri ve erken uyarı sistemleri.
– Ekonomik ve Sosyal Hazırlık: Sigorta mekanizmaları, göç planları ve yeşil altyapı yatırımları.
Gazioğlu, alınacak bu önlemlerin sadece çevresel değil, ekonomik ve sosyal krizleri de engelleyeceğini vurguluyor: “Bir fırtına, milyarlarca liralık zarara yol açabilir. Ama ekolojik restorasyon, uzun vadede kazanç sağlar.” Araştırma, Türkiye’nin iklim değişikliğine uyum stratejilerini yeniden gözden geçirmesi için bir çağrı niteliğinde.
Marmara’nın Geleceği Ne Olacak?
Türkiye, deprem korkusuyla boğuşurken, iklim değişikliğinin sessiz tehdidi kıyıları yutmaya hazırlanıyor. Bu araştırma, depremden öte bir felaket senaryosunu masaya yatırıyor: Yüz binlerce insanın evsiz kalması, tarım arazilerinin yok olması ve turizmin çöküşü. Hükümet, STK’lar ve yerel yönetimler, bu uyarıyı ciddiye alırsa, Marmara hala kurtulabilir.
Rdgündem.com olarak, iklim değişikliğinin Türkiye’ye etkilerini yakından takip ediyoruz. Gelişmeleri anbean aktarmaya devam edeceğiz. Siz de yorumlarınızı paylaşın: Kıyı şehirlerinizde bu riskleri hissediyor musunuz?
Bu haber, güncel araştırmalara dayalı olarak hazırlanmıştır. Rdgündem.com editörleri tarafından derlenmiştir.
